“የተረሳው” ዕፅ፡ ከኢትዮጵያ የሚሄደው፤ በዩናይትድ ኪንግደም የታገደው ጫት እውን ከገበያ ጠፍቷል? Leave a comment

ስሙ ለዚህ ፅሑፍ ሲባል የተቀየረው የ25 ዓመቱ ሞሐመድ በአውሮፓውያኑ 2028 ጫት ከታገደ ከአራት ዓመታት በኋላ ለመጀመሪያ ጊዜ እንደሞከረው ለቢቢሲ ይናገራል።

“እንደው በዩናይትድ ኪንግደም በጣም በብዛት ተዘጋጅቶ ለገበያ ይቀርባል” ይላል።

“በአነስተኛ አብረቅራቂ ከረጢት ታሽጎ ይሸጣል። ከረጢቱ የታሸገ ሲሆን ከቅጠላ ቅጠል የተሠራ የፊት ማሳመሪያ የሚል ፅሑፍ ተለጥፎበታል። ነገር ግን ስትከፍተው ጫት ነው።”

እሱ የደረቀ ጫት ነው የሚጠቀመው። በተለይ ባለፉት 10 ዓመታት የደረቀ ጫት መጠቀም እየተለመደ መጥቷል።

ዶ/ር ኒል አሁን በብሪስቶል ዩኒቨርሲቲ የሶሻል አንትሮፖሎጂ ፕሮፌሰር ናቸው። በ2000 እና ከ2010 በኋላ ባሉት ዓመታት ‘ፍሬሽ’ የሚባል ጫት 250 ግራም 3 ፓውንድ ነበር የሚሸጠው ይላሉ።

ማፍሪስሽስ በሚባሉ የጫት ካፌዎች [መቃሚያዎች] ውስጥ ነበር የሚዘወተሩት። አብኛዎቹ ተጠቃሚዎች ሶማሊዎች፣ የመኖች እና ኢትዮጵያውያን ነበሩ። ብዙውን ጊዜ ሰብሰብ ብለው ነው የሚጠቀሙት።

ምሑሩ በመንግሥት በሚደገፍ አንድ መፅሔት ላይ ጫት ማኅበራዊ ተስስሮሽ ላይ ያለውን ጉዳት የተመለከተ ፅሑፍ አሳትመዋል።

“እኛ አንትሮፖሎጂስቶች ስለዕፅ ስናወራ ዕፁ ምን ዓይነት ጉዳት ያመጣል ብቻ ሳይሆን በሰፊው ባሕላዊ ትርጉሙ ምን ይመስላል እንደ ትስስር ላይ ምን ተፅዕኖ ያመጣል የሚለውንም እንመረምራለን” ይላሉ።

ዶ/ር ኒል እንደሚሉት ጫት ላይ የተጣለው ክልከላ ሌሎች አዝናኝ የሚባሉ ዕፆች ክልከላ ቢደረግባቸው ምን ሊሆን ይችላል የሚለውን ለማየት መልካም ዕድል ይፈጥር ነበር፤ ነገር ግን “አልተጠቀምንበትም” ባይ ናቸው።

“ለምሳሌ ዩኬ ውስጥ ጫትን የሚጠቀሙ ማኅበረሰቦች ከዕፁ ጋር የተያያዘ ምን ጉዳዮች ነበሩባቸው የሚለውን ማየት እንችል ነበር። ነገር ግን አንዳንድ ጊዜ ዕፁ ለማኅበራዊ ችግሮች ሰበብ ተደርጎ ሲወሰድ አያለሁ።”

በ2 ሺህዎቹ የመጀመሪያ ዓመታት ጫት ለቤተሰብ እና ለማኅበራዊ ትስስር እክል እንደሆነ ሰዎች ሲናገሩ እንደሰሙ ዶ/ር ኒል ይናገራሉ።

“ለምሳሌ ጫት የሚጠቀሙ ‘ወንዶች መልካም አባት እየሆኑ አይደለም’ የሚሉ ሐሳቦች እሰማ ነበር። ሌላው እሰማው የነበረው ጫት የሚቅሙ ሰዎች ሥራ መሥራት አይሹም የሚል ነበር።”

ነገር ግን ይላሉ ምሑሩ “አንዳንድ ጊዜ ይህ የችግሩን ያልተሟላ ምስል የሚያሳይ” ነው።

“በማኅበረሰባችን ውስጥ ዕፆችን ትልቅ ቦታ ሰጥተናቸው ለችግራችን መንስዔ እንደሆኑ እናስባለን። ነገር ግን ሁኔታው እና ከምናስበው በላይ ውስብስብ ነው።”